De geschiedenis van de slavernij
Slavernij is op dit ogenblik een veel besproken onderwerp en terecht. Op het ogenblik ben ik een boek aan het schrijven over de geschiedenis van de slavernij. Opvallend is dat slavernij een hoofdrol speelt in de wereldgeschiedenis. Op scholen en universiteiten werd slavernij meestal ten onrechte als een beperkt fenomeen voorgesteld.
De Trans-Atlantische slavenhandel krijgt veel aandacht in de meeste boeken, maar in principe duurde de Arabische slavenhandel veel langer. Afrika is van oudsher het gebied waar veel slaven werden gehaald en de Afrikanen zijn dus vaak het slachtoffer van slavenhandel. Nog steeds zijn er slavenmarkten in bijvoorbeeld Libië te vinden.
De Slavische volken, Europeanen dus danken hun naam aan het feit dat ze constant tot slaaf werden gemaakt. Het heeft lang geduurd voordat Europeanen grip kregen op de Mongolen en de Turken die hen constant tot slaaf maakten. Zelf noemde zij het: de steppe oogsten. Met de oogst bedoelden zij de mensen die in Europa, met name in de Slavische landen leefden.
De hele geschiedenis door is er slavernij geweest bij alle volken, hetzij als slachtoffer hetzij als dader. Het werd als normaal ervaren dat de zwakkeren en overwonnen tot slaaf gemaakt werden. De sterke liet de hele geschiedenis door de zwakkere voor zich werken onder dwang.
De kiem van de bevrijding uit de slavernij ligt in het jodendom en het christendom, waar de wetten van Mozes die zijn volk uitleidde uit de slavernij werden overgeleverd via hun mondelinge en schriftelijke traditie. Geen enkele andere beschaving dan de Joods-christelijke heeft voorvechters voor de afschaffing van de slavernij voortgebracht.de carroussel van de slavernij werd doorbroken doordat men zich op een hoger doel, een transcendente werkelijkheid ging richten. Men nam niet meer de natuur en het ondermaanse als voorbeeld, waar inderdaad het recht van de sterkste heerst.
Altijd bleef men hangen in de tredmolen van het recht van de sterkste. Het overwinnen van andere volken leverde krijgsgevangenen en dus slaven op. Die deden het lastige werk in de gemeenschap. Er waren zelfs volken die zonder de eigenlijk meer ontwikkelde gevangen slaven hun eigen maatschappij niet konden laten draaien. Zij waren alleen goed in het veroveren, maar het uiteindelijke werk en het vakmanschap om een maatschappij op te bouwen, beheersten zij niet.
Tot in onze tijd is slavernij een probleem. Tegenwoordig zij er meer slaven dan er tijdens de hele Trans-Atlantische slavenhandel tot slaaf zijn gemaakt. Volgends de cijfers van International Justice Mission zijn het er op het ogenblik 40 miljoen! In landen als India, Myanmar, Roemenië, Kenia, Maleisië en Ghana is er nog veel slavernij. Ook de vluchtelingen die langs de Sinaï of de Sahara naar Europa vluchten, bijvoorbeeld Eritrese vluchtelingen worden onderweg vaak tot slaaf gemaakt.
In de Joods christelijke cultuur is het gebod: ‘Heb uw naaste lief als uzelf’ tot bloei gekomen. Ook in de seculiere vormen van deze traditie staat dit gebod hoog op de agenda en is die verwerkt in de grondwet.
Het is belangrijk om datgene wat tot bloei is gekomen niet te laten verwelken en terug te gaan naar de wortels van die traditie en die te koesteren. Slavernij is van alle tijden geweest en het heeft geen zin om de slavernij uit het verleden te veroordelen als we niet iets doen aan de slavernij van vandaag!
Mijn boek over de slavernij is nog ‘under construction’ maar zal toch binnen afzienbare tijd af zijn.
